Na Francis Ndirangu

Shamba la Naivas huko Laikipia limekuza uzalishaji wake wa mayai kila siku kutoka 500 hadi 1,200 kwa kuwalisha kuku wake 1,500 wa kienyeji kwa gugu linalokua kwa haraka liitwalo Azolla badala ya chakula cha gharama kubwa cha kibiashara. “Sasa tuna uwezo wa kutosheleza wateja wetu tofauti na mwaka wa 2023 ambapo hatukuweza kukidhi mahitaji yao kwa sababu uzalishaji wetu wa mayai ulikuwa mdogo sana,” alisema meneja wa shamba na daktari wa mifugo Alex Maina.

Azolla hukua kwenye maji yaliyotuama na ina asilimia 28 ya protini, ya kutosha kwa kuku kutaga mayai. “Kabla ya kuanza kulisha kuku wetu na Azolla, tulikuwa tunanunua chakula cha kuku kwa Sh5,500 kwa kilo 70 na wakati mwingine tulipata mayai 450 kwa siku,” alisema Alex.

Shamba sasa hukuza Azolla katika maganda 50 yaliyotengenezwa nyumbani. Maganda hayo yana kina cha futi mbili na upana wa futi tatu, yakiwa yamepambwa kwa nailoni kushikilia maji. “Tunaweka samadi ya ng’ombe iliyooza vizuri kwenye maji na kuiacha usiku kucha,” Alex alisema. Mbolea ya kuku haitumiwi kwani huchoma mmea. Azolla huletwa kwa kuigawanya kwa mkono. Ndani ya wiki moja au mbili, maganda huwa yamejaa na tayari kwa kuvunwa.

Azolla inaweza kulishwa moja kwa moja au kukaushwa chini ya kivuli ili kuweka virutubisho vyake. “Njia hiyo ni ya haraka, ya bei nafuu, na yenye kutegemeka, na maganda ya mayai si laini tena,” alisema Alex.